Καρναβάλι, μπαλ μασκέ, στολές, κονφετί, χορός! Η πιο διασκεδαστική εποχή του χρόνου είναι εδώ, και μας δίνει την κατάλληλη ευκαιρία να αποενοχοποιηθούμε, να απελευθερωθούμε, να συνδεθούμε με μύχιες επιθυμίες και να έρθουμε σε επαφή με το παιδί μέσα μας.
Για τους περισσότερους από εμάς οι Απόκριες είναι ένα πάρτι μασκέ που διοργανώνουμε ή πάμε ως καλεσμένοι, οι εορτασμοί στον Δήμο μας και οι μουσικές εκδηλώσεις, οι στολές που αγοράζουμε για τα παιδιά μας και τα πάρτι στο σχολείο, ή μια αφορμή για μια εκδρομή ή ένα ταξίδι. Ο καθένας με τον τρόπο του και στο σημείο που μπορεί, ξεφεύγει από τη ρουτίνα της καθημερινότητας, παραμερίζει προσωρινά τα άγχη, και αφήνεται στην ξεγνοιασιά που απλόχερα προσφέρεται.
Και ναι, οι Απόκριες μάς χαρίζουν αυτή την ανάσα χαράς που τόσο ανάγκη έχουμε μέσα στη δυστοπία όπου ζούμε. Πίσω όμως από τις μάσκες, τις στολές και τις μεταμφιέσεις κρύβονται συμβολισμοί με ψυχολογικές διαστάσεις που γίνονται ωφέλιμη τροφή για σκέψη.
Ας Πέσουν οι «Μάσκες»
“Ο άνθρωπος είναι λιγότερο ο εαυτός του όταν μιλάει ως ο εαυτός του. Δώσ’ του μια μάσκα και θα σου πει την αλήθεια”, Όσκαρ Ουάιλντ
Οι Απόκριες είναι η κατάλληλη αφορμή για να βγεις για λίγο από τους κοινωνικούς ρόλους που καλείσαι να φέρεις εις πέρας στην καθημερινότητά σου:
Ο «άψογος επαγγελματίας», ο «ιδανικός σύντροφος», ο «πανταχού παρών γονέας», το «καλό παιδί»… Ρόλοι που συνειδητά επέλεξες ή ασυνείδητα σου επιβλήθηκαν, ένα κοστούμι που έραψες μόνος σου και το φοράς με χαρά και περηφάνεια ή που σου έφτιαξαν άλλοι με ίνες τοξικές στο ύφασμά του και ραφές στενές που σε εγκλωβίζουν μέσα τους.
Σκέψου…
→Πόσο άνετα νιώθεις μέσα στην καθημερινότητά σου να εκφράσεις αυθόρμητα και ειλικρινά αυτό που σκέφτεσαι;
→Πόσο ελεύθερος είσαι να εκδηλώσεις τη διαφορετικότητά σου, τις ενστάσεις σου, την άποψή σου;
→Πόσες πτυχές του αληθινού χαρακτήρα σου αφήνεις καταπιεσμένες από τα ταμπού, τις ενοχές, τα κοινωνικά στερεότυπα, τα «τι θα πει ο κόσμος» με τα οποία σε μεγάλωσαν;
→Ποιους ρόλους της ζωής σου επέλεξες πραγματικά, ποιους υιοθέτησες γιατί «έτσι έπρεπε» και κατά πόσο θέλεις σε αυτούς τους ρόλους να είσαι ο τέλειος, ο αλάθητος, ο ιδανικός ή απλά ο υπέροχος εαυτός σου;
Η «Περσόνα» και η «Σκιά» μας
Ως μέλη ενός κοινωνικού γίγνεσθαι, όλοι μας υποδυόμαστε ρόλους, και όχι, δεν υπάρχει τίποτα μεμπτό σε αυτό από τη στιγμή που αποτελεί επιλογή μας και μας παρέχει ασφάλεια, σιγουριά και αυτοπραγμάτωση.
Σύμφωνα με τον Καρλ Γιουνγκ, ψυχίατρο, ψυχαναλυτή και εισηγητή της σχολής της Αναλυτικής Ψυχολογίας, όλοι μας φέρουμε μια «περσόνα», μια εικόνα που διαμορφώνεται ανάλογα με τον εαυτό που θέλουμε να προβάλουμε.
Με την «περσόνα» καλύπτουμε ένα άλλο κομμάτι του εαυτού μας, τη «σκιά», πλευρές δηλαδή του εαυτού μας λίγο πιο σκοτεινές και αρνητικές, πλευρές που έχουν καταπιεστεί ή απορριφθεί, και επιλέγουμε να κρύψουμε από τους άλλους χρησιμοποιώντας το προσωπείο μας. Καμιά φορά όμως ο φόβος της αλήθειας μάς κάνει να κρυβόμαστε πίσω από τη «σκιά» μας από τον ίδιο μας τον εαυτό…
Ο Φόβος πίσω από το «Οι Απόκριες είναι για τα Παιδιά»
Μια ατάκα που ακούμε συχνά στον κοινωνικό μας περίγυρο, που μπορεί να ξεστομίζουμε και εμείς οι ίδιοι: «Οι Απόκριες είναι για τα παιδιά». Πιστεύουμε ότι το Καρναβάλι δεν είναι για τους μεγάλους, θεωρούμε τα μασκαρέματα παιδιάστικα και γελοία, ουδόλως κατάλληλα για την ενήλικη σοβαρότητα/ σοβαροφάνειά μας. Και απλά κάνουμε στωικά υπομονή, και ανεχόμαστε την ξέφρενη διασκέδαση των άλλων, μέχρις ότου επιστρέψουν όλοι στην καθημερινότητά τους και τους συναντήσουμε ξανά εκεί.
Όχι, δεν μπορείς να υποχρεώσεις κανέναν να αγαπά τις Απόκριες. Η χαρά τους προσφέρεται και δεν επιβάλλεται. Και είναι αναφαίρετο δικαίωμά σου να μην σου αρέσουν τα Καρναβάλια.
Όμως, σκέψου…
→Μήπως πίσω από αυτή την απέχθεια κρύβεται ένας ενδόμυχος φόβος;
→Μήπως δεν αντέχεις να βιώσεις έστω και για λίγο την αλλαγή ταυτότητας, την επαφή με τη «σκιά» σου;
→Μήπως διστάζεις να πετάξεις τις κοινωνικές μάσκες πάνω στις οποίες έχεις χτίσει το ισχυρό και παντοδύναμο εγώ σου;
→Μήπως σκέφτεσαι ότι με μια σου μεταμφίεση θα θιγεί η σοβαρότητά σου, η δύναμη, η εξουσία σου, η στιβαρή σου εικόνα;
Το Παιδί Μέσα σου ζητάει Γιορτή. Θα του τη στερήσεις;
Ας συμφωνήσουμε ότι «Οι Απόκριες είναι για τα παιδιά». Και ποιος σου είπε ότι το παιδί μέσα σου δεν είναι εκεί, έτοιμο ανά πάσα στιγμή για γιορτή, γλέντι, πάρτι;
Ποιος στέρησε από το παιδί μέσα σου το δικαίωμα στη χαρά;
Ποιος σου είπε ότι το να το ακούσεις και να συνδεθείς μαζί του, θα σε κάνει δυστυχισμένο;
Ποιος σου απαγόρευσε να συνδεθείς με το παρελθόν, τα βιώματα, τις εμπειρίες, τα συναισθήματα του τότε;
Φέτος στις Απόκριες, τόλμησέ το! Φόρα όποια στολή σού κάνει κέφι -αυτοσχέδια, νοικιασμένη, φτηνή, ακριβή, δεν έχει σημασία- πάρε τις σερπαντίνες στο ένα χέρι και με το άλλο κράτα γερά το χέρι του παιδιού που ήσουν κάποτε. Τον μικρό καουμπόι, τον θλιμμένο αρλεκίνο, την όμορφη πριγκίπισσα, τον αστείο κλόουν…
Επίτρεψε στο παιδί μέσα σου να διασκεδάσει, να χαρεί, να εκφραστεί ελεύθερα, και ίσως θα έχεις κάνει μια καλή αρχή για να συνδεθείς μαζί του. Πρόσωπο με πρόσωπο, χωρίς μάσκες. Θα το τολμήσεις;