«Πίστεψε στον εαυτό σου!» Πόσο συχνά έχεις διαβάσει ή ακούσει αυτή τη φράση σε άρθρα, βιβλία αυτοβελτίωσης, παραμύθια, κόμικς με σούπερ ήρωες της παιδικής σου ηλικίας; Πιο μήνυμα αλήθεια κρύβεται πίσω από αυτή τη φράση;
«Μπορείς να καταφέρεις οτιδήποτε αν πιστεύεις στον εαυτό σου!» Τελικά η πίστη μάς οδηγεί στην ευημερία; Σίγουρα όχι! Όμως η πίστη στον εαυτό και η αποδοχή του εαυτού, για αυτό που πραγματικά είναι, είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας για την ευτυχία και την ευημερία.
Η πίστη στις ικανότητές μας είναι το όχημα που μας οδηγεί στην εκπλήρωση των στόχων μας.
Αυτοεκτίμηση: Τι είναι, πώς αναπτύσσεται, από τι επηρεάζεται
Η αυτοεκτίμηση αναφέρεται στη υποκειμενική αίσθηση του ατόμου για την αξία του εαυτού του. Πόσο δηλαδή ένα άτομο εκτιμά, εγκρίνει, αποδέχεται, αγαπάει τον εαυτό του.
Θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά κεφάλαια στην ψυχολογία εδώ και πολλές δεκαετίες, που φτάνει τόσο πίσω όσο και η ίδια η επιστήμη της ψυχολογίας. Ο Freud, ο πατέρας της ψυχολογίας, είχε αναπτύξει αρκετές θεωρίες και είχε θέσει την αυτοεκτίμηση στο επίκεντρο της δουλειάς του.
Η αυτοεκτίμηση αποτελεί μια αξία με εξαιρετικά μεγάλη σημασία για την ψυχική υγεία του ανθρώπου, την ευημερία και την ευτυχία του. Τα ευρήματα πολλών ερευνών συνδέουν την χαμηλή αυτοεκτίμηση, κυρίως στις νεαρές γυναίκες, με προβλήματα ψυχικής υγείας, γεγονός που αποδεικνύεται από την αύξηση των επισκέψεων νέων γυναικών ηλικίας 20-25 στα γραφεία των ψυχολόγων.
Τα Σημάδια ότι έχεις Χαμηλή Αυτοεκτίμηση
• Νιώθεις την ανάγκη να ευχαριστείς τους άλλους
• Δυσκολεύεσαι να βάλεις όρια ή να πεις όχι
• Θυμώνεις ή εκνευρίζεσαι εύκολα
• Αναζητάς συνεχώς την επιβεβαίωση από τον σύντροφό σου
• Ζηλεύεις υπερβολικά
• Είσαι προσκολλημένη στον σύντροφό σου
• Νιώθεις ότι η γνώμη σου δεν είναι σημαντική
• Δεν αγαπάς αρκετά τον εαυτό σου
• Πιστεύεις ότι αυτό που κάνεις δεν είναι ποτέ αρκετά καλό
• Είσαι πολύ ευαίσθητη στην κριτική
• Ο κόσμος δεν σου φαίνεται ασφαλής
• Αμφιβάλλεις για κάθε σου απόφαση
• Βιώνεις συχνά συναισθήματα θλίψης και αναξιότητας
• Αποφεύγεις να ρισκάρεις ή να δοκιμάσεις νέα πράγματα
• Δεν έχεις αυτοπεποίθηση
• Δίνεις μεγαλύτερη προσοχή στις αδυναμίες σου
• Δυσκολεύεσαι να εκφράσεις τις ανάγκες σου
• Έχεις αρνητική άποψη για τη ζωή
• Αμφιβάλλεις για τις ικανότητές σου
• Βιώνεις συχνά αρνητικά συναισθήματα, όπως φόβο, άγχος ή κατάθλιψη
• Συγκρίνεις τον εαυτό σου με άλλους και πάντα είσαι κατώτερη
Τα Αίτια της Χαμηλής Αυτοεκτίμησης:
• Η χαμηλή αυτοεκτίμηση συνήθως ξεκινά στην παιδική ηλικία. Οι γονείς, οι δάσκαλοι, τα αδέρφια, οι φίλοι, ακόμη και τα μέσα ενημέρωσης συνεχώς στέλνουν τόσο θετικά όσο και αρνητικά μηνύματα για τον εαυτό μας. Το μήνυμα «Δεν είσαι αρκετά καλός» είναι αυτό που μένει στο μυαλό μας.
• Γενετικοί παράγοντες όπως είναι ο τύπος προσωπικότητας.
• Παιδική – εφηβική ηλικία κατά την οποία οι γονείς (ή άλλα σημαντικά πρόσωπα) ήταν εξαιρετικά επικριτικοί.
• Χαμηλή ακαδημαϊκή επίδοση στο σχολείο – έλλειψη αυτοπεποίθησης.
• Aγχωτικά γεγονότα ζωής, όπως πένθος, διάλυση σχέσης ή οικονομικά προβλήματα.
• Ιατρικά προβλήματα όπως χρόνιος πόνος, σοβαρή ασθένεια ή σωματική αναπηρία.
• Ψυχικές ασθένειες όπως αγχώδης διαταραχή ή κατάθλιψη.
Τips για την Ενίσχυση της Αυτοεκτίμησης
Τα αισιόδοξα ευρήματα άλλων ερευνών αποδεικνύουν ότι είναι εφικτό να καλλιεργηθεί και να αυξηθεί η αυτοεκτίμηση, ιδιαίτερα στα παιδιά και τους νέους.
*Γράψε 10 δυνατά στοιχεία και 10 αδυναμίες σου
Με αυτόν τον τρόπο θα αρχίσεις να αποκτάς μια ειλικρινή και ρεαλιστική αντίληψη για τον εαυτό σου.
*Θέσε ρεαλιστικές προσδοκίες
Είναι σημαντικό να θέτεις μικρούς και εφικτούς στόχους που είναι μέσα στις δυνατότητές σου. Αν θέσεις μια εξαιρετικά υψηλή προσδοκία, ότι, για παράδειγμα, κάποιος άλλος θα αλλάξει τη συμπεριφορά του, είναι σχεδόν βέβαιο ότι αυτό θα σε κάνει να νιώσεις αποτυχημένη, χωρίς να φταις εσύ.
*Σταμάτα να είσαι τελειομανής
Όπως έλεγε μια αγαπημένη δασκάλα μου «βγάλε τα γυαλιά του εισαγγελέα». Αναγνώρισε τόσο τα επιτεύγματά σου όσο και τα λάθη σου. Κανείς δεν είναι τέλειος και το να προσπαθείς να είσαι, θα σε οδηγήσει μόνο σε απογοήτευση. Η αναγνώριση των επιτευγμάτων και των λαθών σου είναι ο τρόπος για να διατηρήσεις μια θετική προοπτική, ενώ ταυτόχρονα μαθαίνεις και εξελίσσεσαι μέσα από τα λάθη σου.
Χτίσε την αυτοπεποίθησή σου μέσω της αποτυχίας. Χρησιμοποίησέ την ως μια ευκαιρία για μάθηση και εξέλιξη.
*Εξερεύνησε τον εαυτό σου
Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίσεις τον εαυτό σου και να κάνεις ειρήνη μαζί του. Αυτό μπορεί να σου πάρει λίγο χρόνο δοκιμάζοντας καινούργια πράγματα, κάνοντας λάθη, μαθαίνοντας συνεχώς νέα πράγματα για σένα, όμως είναι ένα ταξίδι που χρειάζεται να το κάνεις.
*Σταμάτα να συγκρίνεις τον εαυτό σου με τους άλλους
Η σύγκριση του εαυτού με τους άλλους είναι μια παγίδα στην οποία είναι εξαιρετικά εύκολο να πέσουμε, ειδικά σήμερα που τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προβάλλουν μια τέλεια εικόνα. Το μόνο άτομο με το οποίο μπορείς να συγκρίνεις τον εαυτό σου είσαι εσύ.
*Περιόρισε τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Αφιέρωσε λιγότερο χρόνο κοιτάζοντας μια οθόνη και περισσότερο βιώνοντας τον κόσμο γύρω σου.
*Εξασκήσου στην οπτικοποίηση της επιτυχίας
Κλείσε τα μάτια για λίγα λεπτά και φαντάσου ένα σενάριο στο οποίο έχεις πετύχει τους στόχους σου, χρησιμοποιώντας και τις πέντε αισθήσεις σου και δίνοντας προσοχή στις λεπτομέρειες.
*Βάλε την άσκηση στο πρόγραμμά σου
Αυτό μπορεί να είναι κάτι απλό όπως ένα σύντομο περπάτημα ή κάτι έντονο όπως ένα τρέξιμο πολλών χιλιομέτρων. Δεν έχει σημασία τι ακριβώς θα κάνεις αλλά το να έρθεις σε μεγαλύτερη επαφή με το σώμα σου και να βελτιώσεις τόσο την υγεία σου όσο και την αυτοπεποίθησή σου.
Σίγουρα η αυτοεκτίμηση δεν είναι πανάκεια. Δεν θα διορθώσει μαγικά όλα τα προβλήματά σου ούτε θα σε βοηθήσει να περάσεις μια ζωή χωρίς αγώνες και προβλήματα. Θα σε βοηθήσει, όμως, να βρεις το θάρρος να δοκιμάσεις νέα πράγματα, να χτίσεις ανθεκτικότητα, να μπορείς να ανταπεξέλθεις στις αποτυχίες, να τις προσπεράσεις και να βρεθείς πιο κοντά στην επιτυχία και την ευτυχία.
Η αυτοεκτίμηση είναι κάτι για το οποίο χρειάζεται να δουλεύουμε συνεχώς, αλλά είναι απολύτως εφικτό! Μπορείς να χτίσεις την αυτοεκτίμησή σου!
Ποιες είναι οι δικές σου σκέψεις για την αυτοεκτίμηση; Πιστεύεις ότι χρειάζεται να την αυξήσεις; Υπάρχει μια «ιδανική ποσότητα» αυτοεκτίμησης; Θα ήθελα πολύ να ακούσω την άποψή σου.